Define là gì?
Define (Xác định vấn đề) là giai đoạn thứ hai trong quy trình Design Thinking, sau khi đã thu thập thông tin và thấu hiểu người dùng ở bước Empathize. Mục tiêu của bước Define là chắt lọc tất cả những gì bạn đã quan sát và học được để xác định rõ vấn đề cốt lõi mà người dùng đang gặp phải.
Nói cách khác, đây là lúc bạn biến sự thấu cảm thành hành động: chuyển dữ liệu từ nghiên cứu người dùng thành câu hỏi thiết kế (design challenge) hoặc tuyên bố vấn đề (problem statement) rõ ràng, đúng trọng tâm.
Vì sao cần giai đoạn Define?
Nếu bạn không xác định đúng vấn đề, mọi giải pháp đưa ra sau đó – dù có sáng tạo hay đẹp đến đâu – cũng có thể giải sai bài toán.
Giai đoạn này giúp:
Tránh thiết kế dựa trên giả định mơ hồ
Định hướng rõ ràng cho ý tưởng và giải pháp ở các bước sau
Tập trung vào nhu cầu thật sự của người dùng thay vì chỉ làm theo yêu cầu của stakeholder
Làm thế nào để Define đúng?
Một số phương pháp phổ biến:
Viết Problem Statement (Câu tuyên bố vấn đề): "Người dùng [ai], cần [gì], bởi vì [lý do thực sự]."
Xây dựng Point of View (POV): một cách nhìn cụ thể dựa trên insight từ người dùng
Sử dụng Empathy Map và User Journey để xác định các điểm đau rõ ràng
Lấy ví dụ
Sau khi phỏng vấn nhiều người dùng của một ứng dụng đặt món ăn, bạn phát hiện ra rằng họ không gặp khó khăn ở bước chọn món, mà là khó theo dõi đơn hàng sau khi thanh toán. Nếu không Define kỹ, bạn có thể bỏ thời gian thiết kế lại phần menu – trong khi vấn đề thật sự nằm ở trải nghiệm theo dõi giao hàng.
Problem Statement lúc này có thể là:
Người dùng bận rộn cần cách theo dõi đơn hàng rõ ràng và cập nhật theo thời gian thực, bởi vì họ không muốn bị động và mất kiểm soát sau khi đặt món.
Vì sao giai đoạn Define quan trọng?
Define giúp bạn đứng vững trên nền tảng của sự thấu cảm, để xác định đúng mục tiêu thiết kế. Khi có vấn đề rõ ràng, bạn và team có thể đưa ra các giải pháp tập trung, hiệu quả và giàu giá trị cho người dùng.
Xin chào 👋 Với đam mê thiết kế sản phẩm số, tập trung vào nghiên cứu người dùng, tối ưu trải nghiệm và xây dựng giao diện hiệu quả. Tại đây, tôi chia sẻ kiến thức từ các dự án thực tế, ý tưởng và câu chuyện của mình trong lĩnh vực UX/UI - Product Design 📚 Hy vọng những bài viết sẽ mang lại góc nhìn thực tế, hỗ trợ bạn trong công việc và hành trình phát triển sản phẩm ✨✨✨

Toan Nguyen
Prodcuct Designer